`
Η δύναμη των ερωτημάτων μας
‘Κάποιοι άνθρωποι βλέπουν τα πράγματα ως έχουν και λένε «Γιατί;». Εγώ φαντάζομαι πράγματα που ποτέ δεν υπήρξαν και λέω «Γιατί όχι;»’
GEORGE BERNARD SHAW
Μπορούμε να πούμε ότι η διαφορά ανάμεσα στους ανθρώπους έγκειται στην διαφορά των ερωτημάτων που θέτουν συστηματικά στην ζωή τους. Αν σκεφτούμε ότι όλα τα ‘προβλήματα’ μας έχουν να κάνουν με το που εστιάζουμε την προσοχή μας θα καταλάβουμε γιατί τα ερωτήματα που θέτουμε στον εαυτό μας είναι τόσο σημαντικά.
Ο λόγος; Γιατί τα ερωτήματα μας είναι ο γρηγορότερος τρόπος να μετακινήσουμε την εστία κάθε φορά της προσοχής μας. Όταν είμαστε π.χ. σε κατάσταση κατάθλιψης η προσοχή μας περιστρέφεται γύρω από ερωτηματικά του τύπου ‘Γιατί σε μένα;’, ‘Ποιο το όφελος αφού τίποτα δεν με πάει καλά έτσι και αλλιώς;’ ‘Και γιατί να ζω;’ κτλ.
Ποιος είναι λοιπόν ο γρηγορότερος τρόπος να αλλάξουμε το που εστιάζουμε τη προσοχή μας; Απλά με το να θέσουμε στον εαυτό μας μια καινούργια ερώτηση. Και να μην ξεχνάμε ότι αυτό που διαμορφώνει την μοίρα μας δεν είναι μόνο τα ερωτήματα που θέτουμε αλλά και τα ερωτήματα που δεν έχουμε θέσει ποτέ!
Τώρα, το πώς λειτουργούν οι ερωτήσεις που θέτουμε στην ζωή μας είναι με τους ακόλουθους δύο τρόπους:
1. Οι ερωτήσεις που θέτουμε στον εαυτό μας αλλάζουν άμεσα το που εστιάζουμε την προσοχή μας και άρα τον τρόπο που αισθανόμαστε. Αν για παράδειγμα ρωτάμε ‘Γιατί νιώθω τόσο χάλια;’, ‘Γιατί δεν φαίνεται να με συμπαθεί κανείς;’, τότε θα εστιάζουμε, θα ψάχνουμε, και θα βρίσκουμε αναφορές οι οποίες θα υποστηρίζουν την ιδέα ότι υπάρχει κάποιος λόγος που νιώθουμε άσχημα και ότι δεν μας αγαπάει κανείς. Ως αποτέλεσμα θα παραμένουμε σε αυτή την αρνητική κατάσταση.
Αν αντί αυτού εστιάσουμε στο ‘Πως μπορώ να αλλάξω την κατάσταση μου και να νιώσω καλά και αγαπητός;’ τότε εστιάζουμε στις λύσεις και όχι στο πρόβλημα. Ακόμη και αν το μυαλό μας αντιδράσει λέγοντας ‘Δεν μπορώ να κάνω τίποτα’, αν επιμείνουμε με μία αίσθηση σιγουριάς και προσδοκίας τότε θα λάβουμε σίγουρα τις απαντήσεις που ψάχνουμε και αξίζουμε.
Το θέμα είναι, όπως θα έχετε ήδη καταλάβει, ότι οι περισσότεροι από εμάς κινούμαστε στην καθημερινότητα μας με τον ‘αυτόματο πιλότο’. Με το να μην ελέγχουμε συνειδητά τις συνήθεις ερωτήσεις που θέτουμε στον εαυτό μας περιορίζουμε δραματικά το συναισθηματικό μας ρεπερτόριο και την ικανότητα μας να χρησιμοποιούμε τις ικανότητες μας.
2. Οι ερωτήσεις που θέτουμε καθορίζουν αυτά που διαγράφουμε. Υπάρχουν πραγματικά τόσες χιλιάδες ερεθίσματα που γίνονται αντιληπτά από τον εγκέφαλο μας κάθε στιγμή, από τον χτύπο της κάρδια μας μέχρι την αίσθηση του αέρα στο δέρμα μας, για να μην μιλήσουμε για τις σκέψεις μας, που ο εγκέφαλος μας αναγκαστικά πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε κάποια ερεθίσματα και άλλα να τα ‘διαγράφει’ από την συνείδηση μας.
Αν νιώθουμε πραγματικά άσχημα αυτήν την στιγμή λοιπόν είναι για ένα και μοναδικό λόγο: Γιατί έχουμε διαγράψει όλους τους λόγους που θα μπορούσαν να μας κάνουν να αισθανθούμε καλά.
Γι’ αυτό λοιπόν να προσέχουμε και να μην θέτουμε περιοριστικές ερωτήσεις στον εαυτό μας γιατί θα λάβουμε περιοριστικές απαντήσεις! Το μοναδικό πράγμα που περιορίζει τα ερωτήματα μας είναι αυτό που πιστεύουμε σχετικά με το τι είναι δυνατό.
Το κλειδί λοιπόν είναι να διαμορφώσουμε ένα μοτίβο από ερωτηματικά τα οποία θα μας ενδυναμώνουν και τα οποία θα θέτουμε συστηματικά στον εαυτό μας. Το ερώτημα δεν είναι το εάν θα έχουμε προβλήματα αλλά το πώς θα τα αντιμετωπίζουμε όταν προκύπτουν.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα της Κομοτηνής στις 25 Οκτωβρίου 2014