Μια συχνά εσφαλμένη αντίληψη είναι ότι κάποιος με ανορεξία ‘μπορεί να φάει’ αλλά απλά επιλέγει να μην το κάνει. Τίποτα δεν μπορεί να είναι πιο μακριά από την αλήθεια! Όταν κάποιος γίνεται επικίνδυνα λιποβαρείς ισχυρές ψυχολογικές και νευρο-βιολογικές αλλαγές παγιώνουν τα συμπτώματα.

Ένας άλλος μύθος είναι ότι η ανορεξία πλήττει μόνο τις νέες γυναίκες. Αν και η έρευνα μας δείχνει ότι η ανορεξία είναι πιο συχνή στις γυναίκες, πολύ άνδρες αναπτύσσουν επίσης την ασθένεια.

Αν και η ασθένεια συχνά ξεκινά στην διάρκεια της εφηβείας με αποκορύφωση στις ηλικίες των δεκατεσσάρων και δεκαοχτώ παρόλα αυτά η ασθένεια μπορεί να υπάρχει σε κάθε ηλικία.

Είναι γεγονός ότι οι διατροφικές διαταραχές δεν ξεχωρίζουν, ηλικία, φύλο, πολιτισμό, σεξουαλικό προσανατολισμό, η κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο. Γνωρίζουμε επίσης, από κλινική και προσωπική εμπειρία, ότι στην γκρίζα περιοχή ανάμεσα στον υγιή τρόπο διατροφής και στην ανορεξία συναντούμε πολύ πόνο και βάσανα και οι ζωές αυτών των ανθρώπων, των κατά τα άλλα ‘υγειών’, βρίσκονται στον ίδιο βαθμό εκτός ελέγχου – αν όχι και παραπάνω – από αυτούς που φέρουν την διάγνωση της ανορεξίας.

Σε αυτήν την γκρίζα περιοχή της ‘σχεδόν ανορεξίας’ ανήκουν πολλά άτομα τα οποία κάποιοι γιατροί έχουν ονομάσει ως ‘διαγνωστικά ορφανά’ επειδή δεν είναι ούτε απόλυτα υγιείς αλλά ούτε ικανοποιούν πλήρως τα διαγνωστικά κριτήρια κάποιας διατροφικής διαταραχής.

Άτομα λοιπόν που ανήκουν στην ζώνη της ‘σχεδόν ανορεξίας’ βρέθηκε να έχουν τον ίδιο βαθμό διατροφικών διαταραχών (π.χ. επιθυμία να είναι λεπτοί, διαταραχές στην εικόνα του σώματος), γενικής ψυχοπαθολογίας (π.χ. άγχος, κατάθλιψη), και φυσικής υγείας (π.χ. μειωμένη οστική πυκνότητα, γαστρεντερικές διαταραχές) με άτομα που πάσχουν από ανορεξία.

Αυτές οι ‘υπο-κλινικές’ περιπτώσεις συνήθως δεν αναγνωρίζονται. Για παράδειγμα, ένας πρώην υπέρβαρος άνδρας ο οποίος έχει χάσει πολλά ομολογούμενος κιλά μετά από υπερβολικά περιοριστική δίαιτα μπορεί να είναι ‘σχεδόν ανορεξικός’ παρότι το βάρος του είναι κατά τα άλλα απολύτως φυσιολογικό μετά ο τέλος της δίαιτας.

Παρομοίως, μια λιποβαρής γυναίκα η οποία δεν νιώθει χοντρή και δεν φοβάται να βάλει κιλά μπορεί να είναι και αυτή στην κατηγορία της ‘σχεδόν ανορεξίας’ αν φοβάται να εγκαταλείψει τους αυστηρούς και άκαμπτους διατροφικούς κανόνες που διέπουν την ζωή της.

Τα διαγνωστικά κριτήρια είναι απλά κατευθυντήριες γραμμές και άτομα των οποίων τα συμπτώματα δεν ταιριάζουν ακριβώς σε αυτές τις παραμέτρους ενδέχεται παρόλα αυτά να υποφέρουν.

Ας ξεχάσουμε για μια στιγμή τα βασικά συμπτώματα της ανορεξίας και απλά να σκεφτούμε αυτό: σε ποιο βαθμό η ενασχόληση μας με το φαγητό, την σιλουέτα και το βάρος μας καταστρέφουν την καθημερινότητα μας; Πολλοί από εμάς θα διαπιστώσουμε ότι κάτι τέτοιο ισχύει αν και ποτέ δεν το συνειδητοποιήσαμε.

Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί από εμάς ανακαλύπτουμε ότι η ελευθερία από την εμμονή του φαγητού, του βάρους, και της σιλουέτας μας είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτά και ότι το να ξεπεράσουμε αυτού του είδους τις εμμονές σημαίνει ουσιαστικά να ξαναβρούμε το εαυτό μας!

Πολύ από εμάς δεν είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε ότι οι ανθυγιεινές διατροφικές μας συνήθειες είναι σημάδι ενός σοβαρού προβλήματος. Μπορεί να βιώνουμε μεγάλο συναισθηματικό πόνο αλλά να μην βλέπουμε τον τρόπο για να βοηθηθούμε.

Μια μεγάλη άρνηση και αίσθηση ντροπής σχεδόν πάντοτε συνοδεύουν τις συμπεριφορές που συνδέονται με διατροφικές διαταραχές και εξαιτίας αυτού πολλοί από εμάς υποφέρουμε σιωπώντας για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα της Κομοτηνής στις 6 Φεβρουαρίου 2014.